Geleneksel Anadolu el sanatlarına ilgim ve zaafım küçük yaşlarıma dayanıyor. Yapmaya çalışırım, yapamasam bile izlerim, izleyemesem bile hakkında bi' şeyler okurum.
Annemin nakış öğretmeni olmasının yanında, yeni olan her malzeme ve işçiliğe aşık olması ve kullanmasının da ilgimde katkısı olduğu şüphesiz. Eliyle diktiği, eliyle boyadığı deri çantalarına işlediği tel kırmalar, nakışlar bunun ispatı.
Yaşamımın her anında benimle olan sosyal bakışım ve politik duruşum ise; ilgim ve zaafımı, el yapımı, aynısından asla bir tane bile olamayacak, yerel malzemeden yapılan nefis ürünlere kullanmamın önemli bir nedeni.
"Bir Usta Bin Usta" Projesi
Anadolu Sigorta 2010 yılından bu yana sosyal sorumluluk hakkını Anadolu'nun kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel el sanatlarına çevirmiş; "Bir Usta Bin Usta" projesi ile Bartın tel kırması, Aydın körüklü çizmesi, Mardin taş işlemeciliği, gibi özel her şehrimiz için ustaları desteklemiş, yeni ustalar kazandırmak için teşvik etmiş ve etmeye devam ediyor.
"Bir Usta Bin Usta" projesi ile, dünya dokumacılık literatürüne çift ilmek dokumayı kendi ismi ile (Ghiordes knot) kazandıran Gördes halıları ile ilgili yazılı doküman araştırırken karşılaştım. Kasım 2015 Atlas Dergi ise bu projenin 30 çalışmasını (işini) "Anadolu'nun Toprağında Kültür Ağaçları Yetişiyor" başlığı altında bir ek ile yayınlamış, projeyi dijital ortamda takip ediyor olmama rağmen, zaten sevdiğim bu derginin ekini kütüphaneme eklemek için edindim.
Yalın bir dille, herkesin anlayabileceği güzel bir el kitapçığı olmuş.
Dünyanın çok uzak şehirlerinden insanlar Gördes ismini dokumacılığı ile bilirken ve dahi satın alırken, bu topraklarda yaşayan insanların tanımaması ve değer vermemesi sanırım hepimizin hatası. "Bir Usta Bin Usta" projesi ve bu kitapçık, daha fazla kişiye ulaşmak adına güzel bir adım olmuş gibi görünüyor.
Fabrikasyondan Özel Tasarıma
Nasıl ki zincir burgercilerden gram et satan burgercilere, her şey dahil otellerden butik otellere, medyadan sosyal medyaya çevirdiysek yüzümüzü; bize özel ve değerli olan tasarımlara da çevireceğiz. Kaliteli malzemenin ve özel tasarımın değerini anlayan bazı kişiler kendini tasarım fuarlarına atıyor. Aldığı berjerin kumaşından ahşabına kadar malzemesini inceliyor ve kendi yaşamına uygun tasarımı seçiyor.
Çok kalmaz 5-10 seneye kadar metropol insanları arasında daha geniş çevrelere yayılır özel tasarım ürünler. Hafta sonu kısa kültür turlarınızı bu el sanatları ile işlenen ürünleri edinmek üzere planlamanızı öneririm.
Bir Usta Bin Usta web sitesi: http://www.birustabinusta.com.tr/
NOT: Tüm bu işçiliğin sanat değil; bir o kadar değerli zanaat olduğunu düşünüyorum. Önünümüze gelene sanatçı dediğimiz şu ortamda bu ustalara demeyeksek kime diyeceğiz, diye düşünübilir, bana söylenebilirsiniz; ancak sanat olabilmesi için ortada ekonomik bir kaygı olmaması ve üzerinden belirli bir süre geçmesi gerektiğini düşünüyorum.
Utku