top of page
Yazarın fotoğrafıUtku Yılmaz

Bugün Anarşizm, Yarın Kahramanlık

Kerimoğlu Zeybeği Hikayesi

***Türkünün hikayesini türkünün eşliğinde okuyunuz. Elbette Tolga Çandar'ın sesinden.***

Osmanlının son zamanlarında, 1800'lü yılların sonunda, Muğla'nın Pisi (şimdilerde Yeşilyurt) köyünde abisi Kerimoğlu Hüseyin Efe ve anneleri Hatice ile yaşayan Kerimoğlu Eyüp Efe hikayesidir: Abisi Kerimoğlu Hüseyin Efe, Osmanlı'nın tekelde tuttuğu tütün işine karşı çıktığı ve tütününü Osmanlı'nın zorunlu tuttuğu reji dışında başka bir yere sattığı için muhtarla papaz olur, muhtar her fırsatta aileyi taciz eder.

Ressam Mustafa Ali Kasap'tan

Günlerden bir gün düğün yerinde muhtar İzzet Aga ile  Kerimoğlu Eyüp Efe arasında oyuna kalkma kavgası çıkar. Derler ki, düğün yerinde köyün ileri gelenlerinden (para babaları) biri oyuna kalktı mı, diğerleri izler, oyunun üzerine oyuna kalkmak karşıdakine saygısızlık olarak görülürmüş. Malum Kerimoğlu Eyüp Efe, oyuna davetsiz kalkar ve muhtarın müdahalesi ile karşılaşır. Muhtar İzzet Aga'nın ters çıkışı, yılların tacizi ile birleşir ve sonunda kavga başlar. Silahlar çekilir, Kerimoğlu Eyüp Efe muhtar İzzet Aga'yı yaralar ve düğün yerinden kaçmak zorunda kalır. Yolda yakalanır, feci şekilde dövülür. Kerimoğlu Eyüp Efe'nin annesi oğlunu sırtlanarak eve getirir. Bu kez de muhtar İzzet Aga zaptiyeye haber vermiştir. Zaptiye evde sıkıştırır, çıkan çatışmada Kerimoğlu Eyüp Efe zaptiyelerden birini öldürür. Artık dağa çıkmaktan başka çaresi kalmaz.

Zaptiyeler kendilerinin başa çıkamayacağını anlayınca, Kör Arap namlı İsmail Aga'dan yardım ister. İsmail Aga, Kerimoğlu Eyüp Efe'nin yerini öğrenir ve uykuda katleder.


Bugün Anarşizm, Yarın Kahramanlık

Neredeyse tüm Ege türkülerinde olduğu gibi, gözü pek ve herkesçe sevilen genç, zalimin zulmüne, baskısına yenilmiştir. Kulağa savaş kahramanlığı gibi gelen türkü, basbayağı anarşist bir garibin (ya da yiğidin) hikayesidir. Sisteme, tekele karşı çıkan, yine bu sistemin yıllarca tacizine uğrayan kahramanımız gençliğinin ateşiyle fevri davranır ve sonunda genç yaşında kahramanlığı ile türkülere konu olur. 


Zalim Hep Zalim, Yiğit Hep Yiğit

Ressam Mustafa Ali Kasap'tan

150 yıl önce tekele karşı çıktığı için bedel ödeyen Egeliye türkü yakıldı ve biz hala dinliyoruz. 150 yıl sonra da bugünlerde Karadeniz'de, Akdeniz'de, Güneydoğu'da düşen yiğitlere yakılan türküler dinlenecek. Türküler yalan söylemez.

Dik başlı efem, dizlerimizi yere vura vura seni anıyoruz.


"Oyna len de Kör Arabım, sen oyna

Senden başka yiğit kalmadı"


Senden başka yiğit kalmadı de'mi Kör Arap! Hala insafsızsın. Hala zalimsin.  Yazıyı yazarken türküyü loopa aldığı için koşarak Salihli'ye gitmek isteyen Utku

Comments


bottom of page